Komu pomagamy?Jak powstał sekretariat?Jakie mamy zadania?Biuletyn formacyjny

 


Deprecated: Function eregi() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/ocd/szkaplerz.pl/public_html/aktualnosci/news/show.php on line 2

Konferencja na marzec

o. Włodzimierz Tochmański OCD
Bractwo Szkaplerzne (4)

Centralnym sanktuarium kultu Matki Bożej Szkaplerznej w XVIII wieku był klasztor karmelitów bosych w Berdyczowie. Przybywały do niego pielgrzymki z całej Ukrainy, Podola i Wołynia. W 1630 r. wojewoda kijowski Janusz Tyszkiewicz wzniósł w Berdyczowie kościół i klasztor – twierdzę dla karmelitów bosych jako wotum dziękczynne za uwolnienie z niewoli tureckiej. Po wybudowaniu ofiarował do niego obraz Matki Bożej, czczony od dawna w rodzinie Tyszkiewiczów. Zamieszki i niepokoje polityczne, wojny i ruchy zbrojne sprawiły, że przejściowo cudowny obraz był przechowywany we Lwowie (1648–1721) i w Lublinie (1722–1736). W związku z licznymi cudami, papież Benedykt XIV wyraził zgodę na koronację cudownego obrazu, ofiarowując jednocześnie złote korony. Aktu koronacji dokonał 16 lipca 1756 biskup kijowski Kajetan Ignacy Sołtyk. W 1820 korony zostały skradzione. Papież Pius IX przysłał w darze nowe, a rekoronacja odbyła się 6 czerwca 1856, której dokonał biskup łucko-żytomierski Kasper Borowski.
Uroczyście obchodzono corocznie nowennę przed uroczystością Matki Bożej Szkaplerznej i oktawę po uroczystości centralnej. Codziennie śpiewane były godzinki i litania do NMP przez klasztorną kapelę oraz Msza św. wotywna o NMP. Codziennie zakonnicy w białych płaszczach przed zasłonięciem łaskami słynącego obrazu śpiewali wzruszającą antyfonę „Sub Tuum Praesidium”. Bractwo Szkaplerzne połączone z Bractwem św. Józefa zobowiązane było corocznie do zamówienia 17 mszy św. śpiewanych, 46 czytanych, 3 anniwersarzy oraz do śpiewania pasji w Wielkim Poście.
Karmelici bosi nie tylko przy swoich klasztorach prowadzili bractwa szkaplerzne, ale zakładali je również przy kościołach parafialnych. Przeprowadzona w 1950 r. przez o. Waleriana Ryszkę OCD ankieta szkaplerzna na terenie całej Polski w obecnych granicach, ujawniła istnienie 140 bractw szkaplerznych, erygowanych przeważnie w XVII i XVIII wieku.
Także w Szkaplerzu malarz Jan Matejko przedstawił Tadeusza Rejtana, obrońcę Rzeczypospolitej, na słynnym obrazie, mimo że Rejtan był protestantem i nie mógł tak czcić Maryi. Wówczas jednak malarz przekazywał symboliczną ideę obrońcy Rzeczypospolitej Polak – katolik.
Podobnie szkaplerz widzimy na obrazach Grottgera i innych malarzy.
Istnieje bardzo obszerna dokumentacja ikonograficzna szkaplerza karmelitańskiego.
Zachowało się dużo obrazów kultowych z wizją Matki Bożej Szkaplerznej św. Szymona Stocka, znaczna liczba różnorodnych obrazów Matki Bożej Szkaplerznej, feretronów, chorągwi, przedstawień czyśćca, medali, medalionów i medalików. Wszystko to świadczy o ogromnej popularności nabożeństwa szkaplerznego i wielkiej spuściźnie artystycznej w polskim dziedzictwie kulturowym.
Całe to wielkie dziedzictwo duchowe uległo zagładzie z chwilą wzrostu popularności idei Oświecenia, a zwłaszcza kasaty klasztorów przez zaborców, którzy zabronili również działalności bractw kościelnych. Tak było w zaborze austriackim od dekretu cesarza Józefa II z 1783 r.

Bractwo Szkaplerzne w Czernej

Stopniowe odrodzenie nabożeństwa szkaplerznego rozpoczyna się od reformy klasztoru karmelitańskiego w Czernej k. Krakowa w 1880 r. Od roku 1888 mamy już zachowaną grubą księgę szkaplerza świętego klasztoru w Czernej. Według posiadanych informacji, Bractwo Szkaplerzne w Czernej zostało założone przez władze Zakonu po zniesieniu wielkiej klauzury papieskiej a przed reformą Zakonu w Polsce, tj. między 1805 a 1880 r. Były to lata rozpoczęcia pracy duszpasterskiej karmelitów bosych w Czernej a do założonego Bractwa wstępowała gromadnie okoliczna ludność. Trudno jest ustalić datę prawnego założenia.
Członkowie Bractwa posługiwali się podręcznikiem o. Onufrego Osińskiego OCarm. pt. „Maryja w Szkaplerzu świętym. Zbiór nabożeństw...” wydanym w Warszawie w Drukarni Adolfa Krethlow w 1861. Nabożeństwa odprawiono przed ołtarzem Matki Bożej Szkaplerznej. Pod Jej opiekę oddawali się uczestnicy powstania listopadowego i styczniowego. Już wtedy istniały wota przy ołtarzu Matki Bożej, które w latach 1886 - 1887 podczas przeoratu o. Franciszka Dreschera OCD oczyścił Józef Bogacki z Krzeszowic. O. Serapion od św. Andrzeja Corsini, prowincjał austrowęgierski, w czasie wizytacji klasztoru w Czernej polecił zakonnikom wznowić nabożeństwo szkaplerzne. W dniu 27 maja 1888 r. zostało wprowadzone nabożeństwo szkaplerzne do Matki Bożej z wystawieniem Najśw. Sakramentu, Litanią loretańską, kazaniem i procesją ze statuą Madonny Szkaplerznej. Dokonał tego o. Franciszek Drescher, przeor klasztoru. Nabożeństwo to przetrwało do naszych czasów i jest odprawiane w trzecią niedzielę miesiąca z wyjątkiem Wielkiego Postu i Adwentu. Głównym świętem odpustowym była i jest uroczystość Matki Bożej z Góry Karmel w dniu 16 lipca z licznym udziałem kapłanów i wiernych z okolicy. Wierni przyjmowali szkaplerz Karmelu i wpisywali się do Bractwa Szkaplerznego.
Do dynamicznego rozwoju nabożeństwa szkaplerznego przyczynił się o. Rafał Kalinowski, odnowiciel polskiej prowincji karmelitów bosych, wieloletni przełożony klasztoru w Czernej i w Wadowicach. Św. Rafał Kalinowski wydrukował wpisową książeczkę do Bractwa Szkaplerznego w nakładzie 10.000 sztuk. Imiona i nazwiska członków Bractwa wpisywano do księgi brackiej, zawierającej kilkanaście tysięcy nazwisk. W samej Czernej do bractwa szkaplerznego NMP od 1888 r. do 1911 r. zostało przyjętych 36.369 osób.
Wielkie zasługi w odnowieniu bractwa szkaplerznego położył o. Jan Chrzciciel Bouchaud, długoletni mistrz nowicjatu w Czernej, który był autorem wartościowych podręczników do ćwiczeń duchowych: „Zakon i Bractwo Matki Bożej Szkaplerznej, Kraków 1903 i „Dzieci Matki Bożej Szkaplerznej czyli ćwiczenia duchowe dla członków Bractwa Szkaplerza świętego, Kraków 1910.

Gorliwość zakonników ściągała tłumy ludzi do Czernej na nabożeństwa i do spowiedzi z całej okolicy a szczególnie ze Śląska, bo nie mogli iść do Częstochowy w innym rosyjskim zaborze. III Zakon Karmelitański wybitnie przyczynił się do rozwoju kultu Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej i popularyzacji nabożeństwa szkaplerznego na całym Śląsku. Od chwili wskrzeszenia prowincji polskiej w 1920 r. we wszystkich klasztorach wznowiono nabożeństwa szkaplerzne i bractwa szkaplerzne ale już bez struktury organizacyjnej. Czerna stała się centralnym sanktuarium kultu Matki Bożej Szkaplerznej w Polsce od chwili koronacji papieskimi koronami łaskami słynącego obrazu 17 lipca 1988 r. W roku koronacji obrazu czerneńskiego przyjętych zostało w Czernej ponad 11.000 osób. Co roku przybywało do tego sanktuarium ponad 500 zorganizowanych autokarowych pielgrzymek.
Ze względu na trudną sytuację polityczną w Polsce po II wojnie światowej członkowie bractwa nie spotykali się, nazywając siebie jedynie czcicielami Maryi. Niszczone były ponadto przez karmelitów księgi przyjęć do bractwa szkaplerznego, aby członkowie nie byli represjonowani potem przez UB czy SB.
Odnowienie pobożności szkaplerznej w formie Bractwa Szkaplerznego w Polsce zawdzięczamy św. Janowi Pawłowi II, który wydał stosowne normy prawne i odnowił Obrzęd. W Polsce dokonało się to w 1999 r. po Forum Duszpasterskim i wyznaczeniu osobnego opiekuna – moderatora Bractwa oraz stworzeniu osobnego Sekretariatu Bractwa Szkaplerznego. Było to w przededniu Jubileuszu 750-lecia Szkaplerza Karmelitańskiego, obchodzonego w 2001 r.
Wspólnoty bractwa szkaplerznego zaistniały na początku lat 90-tych także przy wspólnotach Świeckiego Zakonu Karmelitów Bosych (OCDS) w następujących miejscowościach: Mysłowice, Tychy, Bieruń Nowy, Chorzów, Świętochłowice - Chropaczów, Katowice - Szopienice, Radomsko, Imielin (par. p.w. Matki Bożej Szkaplerznej), Bytom, Żywiec - Sporysz i Pszczyna.
W większości założył je o. Mieczysław Woźniczka OCD, podobnie jak i inne bractwa, np. w Stalowej Woli czy w Kędzierzynie-Koźlu. Grupa założona w Kędzierzynie - Koźlu w 1991 r. przez o. Mieczysława Woźniczkę OCD liczyła w 1998 r. ponad 300 osób z 30-osobowym aktywem. W tej grupie przewodniczyli członkowie Świeckiego Karmelu OCDS. Bractwo to organizowało pielgrzymki, adoracje, nowenny, nocne czuwania, liturgię godzin w kościele, czy zamawiało Msze święte ku czci świętych Karmelu. W 1998 r. poświęcony został sztandar wspólnoty. Bractwa te wraz ze wspólnotami OCDS nazywane były dawniej - w czasach PRL - przez o. M. Woźniczkę OCD „Świecką Rodziną Karmelitańską”, a w latach wojującego komunizmu jedynie „Czcicielami Matki Bożej”.
Istniała wielka potrzeba ze strony bractw szkaplerznych przyjazdu karmelity i wygłoszenia przez niego konferencji z duchowości oraz poprowadzenia modlitwy, Eucharystii, czy spotkania. Każda z tych wspólnot rozwinęłaby się na pewno jeszcze bardziej, gdyby choć jeden ojciec karmelita był oddelegowany do takich bractw i chętnie pracujący z nimi. Niestety nikt do końca 1998 r. nie był w stanie na stałe poprowadzić całości takiego apostolatu bractw szkaplerznych ze względu na rozpoczęte już inne dzieła apostolskie, podjęte studia, bądź inne uwarunkowania społeczne czy ludzkie. Sprawa koordynatora tego sektora apostolatu karmelitańskiego domagała się rychłego rozwiązania na szczeblu obu prowincji w Polsce.
W 1999 r. takim koordynatorem dla prowincji krakowskiej został o. Jerzy Zieliński OCD i po przeniesieniu do Czernej rozpoczął tworzyć strukturę Rodziny Szkaplerza Świętego Zakonu Karmelitów Bosych. Po nim byli następni moderatorzy o. Dawid Ulman OCD, o. Tomasz Maślanka OCD, o. Paweł Ferko OCD, czy o. Jan Krawczyk OCD. Szczególnie wybrzmiało to podczas obchodów 750–lecia szkaplerza karmelitańskiego w 2001 r. dzięki promocji tego nabożeństwa przez św. Jana Pawła II poprzez List apostolski Providentialis gratiae eventus Opatrznościowe wydarzenie łaski z okazji 750-lecia szkaplerza świętego (1251-2001), jak i przez nasz Zakon, zwłaszcza list Z Maryją, matką Jezusa (Dz 1, 14) List przełożonych generalnych OCarm. i OCD. Cdn.

Pytania do dzielenia się:

1. O czym świadczy obszerna dokumentacja ikonograficzna szkaplerza karmelitańskiego ?
2. Kto i w jaki sposób przyczynił się do rozwoju nabożeństwa szkaplerznego oraz Bractwa Szkaplerznego w Czernej, w Polsce i w świecie ?
3. Jak dzisiaj można odnowić (wzmocnić) nabożeństwo szkaplerzne w Twojej Wspólnocie, Parafii ?


[skomentuj] [wróć do newsów]



Powered by PsNews

 
szkaplerz
Aby otrzymywać materiały formacyjne i informacje
o nowościach na naszej stronie
wpisz swój adres mailowy.

 

 

góra strony
  Dokument bez tytułu

 

 
 

Strona Rodziny Szkaplerznej Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych